Bu blog yazımızda havalandırma fan seçimi dikkat edilmesi gerekenleri en yalın haliyle anlatacağız. En iyi seçim yöntemleri ile sizlerleyiz hadi tıkla.
İçindekiler
Yüzlerce ürün arasında, kullanım alanınıza ve ihtiyacınıza bağlı olarak doğru fanı bulmakta çoğu zaman zorlanabilirsiniz. Üstelik fanların açıklamalarında yer alan grafiklerde bilmeyen biri için hiç anlaşılabilir bir şey değil.
Bir önceki blog yazımızda fan ve kullanım alanlarından bahsetmiştik. Hatırlatmak gerekirse fan, basınç farkı oluşrurarak havanın akışını sağlayan cihazlardır. Motor kısmından emiş yaparak, pervene kısmından üfleyerek çalışırlar. Aksiyel ve radyal olmak üzere iki tip fan mevcuttur.
Fan Seçimi Yapılırken 4 Parametreye Dikkat Edilmeli
- İhtiyaç duyulan hava debisi
- Basınç kayıpları
- Kabul edilebilir ses seviyesi
- Elektriksel güç bağlantı tipi
Havalandırması yapılacak ortam için gereksimi duyulacak hava değişimi fan seçiminde önemli; ortamın kullanım amacı, içindeki canlıların ve eşyaların sayıları ve aktiviteleri ile ilgilidir. Yan tabloda farklı ortamlar için gerekli hava değişim kat sayıları verilmiştir.
ORTAM | HAVA DEĞİŞİM KATSAYISI | ORTAM | HAVA DEĞİŞİM KATSAYISI |
Oditoryumlar | 6-8 | Çamaşırhaneler | 10-20 |
Derslikler | 5-7 | Ofisler | 4-8 |
Kütüphaneler | 4-5 | Kapalı havuzlar | 3-4 |
Boya fırınları | 25-50 | Restoranlar | 8-12 |
Para kasası odaları | 3-6 | Konferans odaları | 6-8 |
Sinema ve tiyatrolar | 5-8 | Bekleme odaları | 4-6 |
Ev tipi mutfaklar | 15-25 | Fotokopi odaları | 10-15 |
Ticari mutfaklar | 15-30 | Makine odaları | 10-40 |
Banyolar | 5-7 | Dükkânlar | 4-8 |
Ev tipi wc’ler | 4-5 | Kuru temizleme | 5-15 |
Genel wc’ler | 8-15 | Genel malat sahaları | 4-8 |
Toplantı salonları | 6-8 | Giysi değişim odaları | 6-8 |
Dökümhaneler | 8-15 | Hastaneler | 8-12 |
Jimnastik salonları | 4-6 | Laboratuvarlar | 8-15 |
Aktiviteye bağlı olarak yaşam ve çalışma alanlarında kişi başına düşen hava miktarları, fan seçimi için gereksinim duyulan hava debisi belirlemek için yardımcı olabilir.
Normal aktivite (sigarasız) | 29 m3 / saat |
Normal aktivite (sigaralı) | 58 m3 / saat |
Hafif aktivite | 45 m3 / saat |
Ağır aktivite (endüstriyel çalışma alanları) | 60 m3 / saat |
Yukarıda verilen bilgiler doğrultusunda fan seçimi için ihtiyaç duyulan hava debisi şu şekilde belirlenir.
Q [ m3 / saat ] = Hava değişim katsayısı (1 saat) * Ortam hacmi (m3 )
Veya
Q [ m3 / saat ] = Kişi sayısı * kişi başına gereksinim duyulan hava debisi
Ortamda gereksinim duyulan hava debisini belirledikten sonra uygun kanal tasarımı (ses ve hava hızı kriterleri dikkate alınarak) yapılmalı ve basınç kayıpları hesaplanmalıdır.
Fanın çalışacağı ortama bağlı olarak fan seçimi için fan tipine (aksiyal, radyal, çatı, duman tahliye vb) karar verilmeli ve belirlenmiş olan debi-statik basınç ikilisine göre uygun fan eğri üzerinden seçilmelidir.
Fan seçimi için kısaca yukarıda yazanları ve tablodakileri örnekle anlatacak olursak;
Bir ofiste 5 kişi çalışmaktadır tavan yüksekliği 2,6 metre taban alanı ise 50 m2 ise 2,6*50=130 m3hacme sahiptir. Hava değişim katsayı tablosunda ofis için verilen değer 4-8 di. Ortama 5 olarak ele alalım.
130*5=650 m3 /h hava ihtiyacı olur. Ofiste normal aktive ile çalışıldığını kabul edersek 5 kişi * 29 m3 = 145 m3 hava ihtiyacı çalışanlar için toplamda 650 + 145 =795 m3 / saat hava ihtiyacı doğar.
Fan seçimide bu debi ihtiyacına göre yapılır.
Debi hesaplamalarını yaptıktan sonra fanın monteleneceği alan belirlemeli. Fan nereye takılacak? Tavan, duvar, baca yâda havalandırma borusu gibi.
Diğer bir hususta fana bağlanacak olan elektriğin voltajı. Örneğimizde ofis baz aldığımız için fan seçimine oradan ilerleyelim. Fanlar genellikle ofislerde duvara ya da cama monte edilir. Ev tipi elektrik kullanılacağı için de monofaze bir fan tercih edilmelidir.
Yani bana aksiyel ,monofaze,cam ya da duvara monte edebileceğim 795 m3 / saat debisi olan bir fan lazım. Gelelim ürünlerin altındaki grafikleri incelemeye.
Bu iki görseli değerlendirdiğimde öncelikle karar vermem gerek duvar tipi mi yoksa pencere tipi mi olduğu. Duvar tipi fan seçimi varsayalım. İhtiyacım olan hava debisi 650 + 145 =795 m3 / saat’di.
Bu bağlamda bana en uygun olan fan, 800 m3 / saat debisi olan D 25 modeli olacaktır. Havalandırma fanı temizliği konusunda detay bilgi için tıklayınız. Duvar tipi serinletme vantilatörü satın almak için tıklayınız.
(Not: Fotoğraflardaki fiyatlar 2017 yılına aittir, mevcut zamlarla birlikte fiyatlar değişkenlik gösterebilir)
Selam 2 yıldır epoxy ve polyester döküm yapıyorum atolyem küçük gelmeye başladı yeni bulduğum atolye 130 m2 lik bir alanı var ve havalandırmasının çok ama çok iyi olmasını istiyorum önceliğimiz sağlık bunun için bana önerebileceğiniz cihazınız nedir teşekkürler
Merhaba Arif Bey, size daha iyi bir ürün önerisinde bulunabilmemiz için atölye yükseklik, genişlik, uzunluk gibi değerleri bilmemiz gerekiyor. dilerseniz Kampa Whatsapp Hattından bu bilgileri bizimle paylaşın. İyi çalışmalar dileriz.