Dişli pompa, dönen dişlilere sahip olup dönerek sıvı taşımaya imkan verir. Sıvıyı oluşturduğu vakum basıncı ile iter. Daha fazlası için devam edelim.
İçindekiler
Çok yüksek basınç oluşturabilme özelliğine sahip. 1600’lü yıllarda Johanner Kepler tarafından icat edildi. Yüksek vizkositeli sıvıları pompalamak için kimyasal tesislerde yaygın olarak kullanılır.
Deplasmanlı pompa hızı basınca çeviren santrifüj pompanın aksine mekanik hareketi kullanarak sıvıyı taşır. Pistonlu ve döner tipleri mevcuttur.
Çalışma Prensibi
Dişli pompalar, pozitif deplasmanlı yani her devir için sabit miktarda sıvı iter. Rölanti ve tahrik dişlisinin dönen tertibatı pompa girişinde emme oluşturur ve akışkan çekerek hareket eder.
Dişlilerin arasında boşaltma noktasına yönlenen sıvının hareketle hacmi azalır ve basıncın artmasını sağlar.
Dişli pompalardaki akış, pompa dişleri arasında yer alan hacim ve dönüş miktarını belirleyen dönme hızı(rpm) ve kayma miktarı belirler.
Dönüş hızı ve sıkı mekanik boşluklar sayesinde yanlış yönde akan sıvı miktarı en aza iner. Bu şekilde pompa daha verimli çalışır.
Özellikleri
Dişli pompalar sınırlı sayıda hareketli parça ile kompakt ve basit pompa tipidir. Pistonlu pompaların ürettiği basınç ya da santrifüj pompaların akış hızı eş olmasa da vana pompalardan daha fazla verim sunarlar. Özellikle yağları ve diğer yüksek vizkoziteli sıvıları pompalamak için uygundur.
Genelde ölçün ve karıştırma işlemleri için kullanılır ve agresif sıvıları işlemek için kullanılabilir. Genelde dökme demir veya paslanmaz çellikten imal edilir.
Kullanım Alanları
Yağ, boya, reçine ya da gıda maddeleri gibi yüksek vizkositeli sıvıları pompalamada kullanılır. Doğru dozlama veya yüksek basınç çıkışı gereken uygulamalarda pompa çıkışının basınçtan etkilenmediği düzensiz beslemeli sistemlerde tercih edilir.
- Otomotiv yakıtları ve yağları
- Hidrolik yağlar
- Alkol ve çözücüler
- Kızgın yağın sirkülasyonu
- Boya, reçine ve polimerler
- Sıvı sabun
- Mısır şurubu, hayvan yemi ve fıstık ezmesi gibi yenilebilir gıdalar
Çeşitleri
Harici veya dahili dişli pompa olarak genel anlamda 2 ye ayrılır.
Harici Dişli
Hidrolik güç uygulaması, kaldırma makinesi, mobil tesis ekipmanlarında kullanılır. Elektrikli ekipmanın hacimli, maliyetli veya elverişsiz olduğu alanlarda güç sağlamak için kullanılır. Orta verimlilikte ve diğer tiplere oranla maliyeti düşüktür. Benzin, dizel ve gaz yağı gibi yakıt yağlarını aktarmak için kullanılır.
Dahili Dişli
İç dişli pompa olarakta bilinen içten kesilmiş dişlere sahip olan ve birbiri ile iç içe geçmiş dişlilere sahip olup akış üretir. Dişliler ağ örgüsünden çıktıktan sonra pompanın içine sıvı çekilir.
Sıvı boşluklara akar ve girişten muhafaza etrafına deşaj olur. Dişlişerin dişleri pompanın basma tarafında birbirine kenetlendikçe hacim azalır ve sıvı basınç altında tahliye edilir.
Helis Dişli Pompa
Pozitif deplasmanlı 2 adet parçadan oluşan mil ile birlikte hareketi dişliye ileten pompa tipi. Çeviren dişli hareketini çevrilen dişliye iletirken ayrılır ve vakum oluşur. Vakum sayesinde sıvı içeriye çekilir ve diş boşluklarında basma ağzına doğru hareket eder.
Basma ağzından dişliler birbirine geçerek basınç oluşturur ve sıvı dışarı atılır. Sıvının taşınma miktarı pompanın büyüklü ve devri ile doğru orantılıdır.
Helis dişli pompalar sessiz çalışma ve kesintisiz debi istenilen yerde yüksek verimle çalışır. Sıvı içerisinde bulunan küçük ve ezilebilir partikülleri geçirebilme yeteneğine sahip.
Düz dişli pompalar orta basınç istenilen dıştan bilyalı tahrikli helis dişli pompalar aşındırıcı sıvı, yağlama özelliği olmayan sıvılar ve yüksek sıcaklığa sahip sıvı transferinde verimli çalışır.
Dişli Yağ Pompası Avantaj ve Dezavantajları
Kompakt Boyut ve basit tasarımları nedeniyle tercih edilirler. Az sayıda hareketli parçaya sahip oldukları için karmaşık yapılı pompalara göre daha güvenilir. Taşınan sıvı kendi kendini yağlar. Uzun süre kuru çalışamaz.
Aşınmaya karşı hassastır ve aşınma oldukça sızıntı meydana gelir ve pompa verimi düşer. Aşındırıcı katı ile kullanılacaksa basınç düşük, akış yüksek ve çalışna hızı düşük olmalıdır. Mutlaka basınç tahliye cihazı takılmalıdır.
Aşındırıcı maddeler ve katı maddeler içeren sıvılar ile kullanılması tavsiye edimese de içten dişli türleri, dıştan dişli türlerine göre daha uygundur. Zira gevşek mekanik tolerans aralığı buna izin verir. İçten dişli tipleri sızıntı oranı yüksek olduğundan özellikle düşük viskositeli akışkanlara için daha düşük vizkosite ile başa çıkabilir.
Dişli Pompa Fiyatları ve Detay Bilgi
Su pompaları hakkında detay bilgi için tıklayınız. Dişli pompa fiyatları için tıklayınız.